Tajemnica Przedsiębiorstwa
Dla określenia prawnej istoty tajemnicy przedsiębiorstwa zasadnicze znaczenie ma art. 39 ust. 2 porozumienia TRIPS, zgodnie z którym osoby fizyczne i prawne będą miały tak długo możliwość zapobiegania, aby informacje pozostające w sposób zgodny z prawem pod ich kontrolą nie zostały ujawnione, nabyte lub użyte bez ich zgody przez innych, w sposób sprzeczny z uczciwymi praktykami handlowymi, jak długo takie informacje są poufne (w sensie ograniczonej dostępności) i mają wartość handlową oraz są poddane rozsądnym, w danych okolicznościach, działaniom dla utrzymania ich poufności. Przepis ten ma charakter samowykonalny (self-executing), co oznacza, że przedsiębiorca może się powołać na niego bezpośrednio.
Rozszerzeniem użytkowym przepisów porozumienia TRIPS są przepisy Ustawy o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji oraz rozwiązania dotyczące informacji chronionej, które wynikają z kodeksów (karnego, cywilnego i spółek handlowych) oraz innych ustaw i dotyczą tajemnic służbowych, gospodarczych, organizacyjnych, technicznych i technologicznych itd.
Podstawowym źródłem wycieku tajemnicy przedsiębiorstwa są pracownicy i współpracownicy przedsiębiorcy (doradcy prawni, doradcy podatkowi). Ryzyko ujawnienia tajemnicy przedsiębiorstwa przez pracownika lub współpracownika wynika z braku lojalności lub niedbalstwa.
Czynnikami wpływającymi na brak lojalności pracownika lub współpracownika są w szczególności:
- niezadowolenie z zarobków;
- zazdrość;
- podkupienie przez konkurencję;
- chęć podjęcia działania na własną rękę przy wykorzystaniu know-how przedsiębiorcy;
- mobbing;
- zemsta;
- inspiracja wywiadowcza.
Metodami infiltracji wywiadowczej stosowanymi w celu uzyskania dostępu do tajemnicy przedsiębiorstwa są m. in.:
- wprowadzanie do przedsiębiorstwa „swoich” osób przez uzyskanie zatrudnienia lub „pod legendą” obsługi serwisowej (np.serwis telekomunikacyjny, komputerowy, elektrycy, budowlańcy, serwis urządzeń alarmowych);
- pozyskanie pracowników przedsiębiorstwa (przeważnie w drodze korupcji lub zastraszania);
- obserwacja, w tym przesiewanie śmieci (łatwy dostęp do śmieci, worków śmieciowych w biurach oraz przeglądanie wewnętrznych spisów telefonów (źródło informacji na temat kluczowych członków kierownictwa, organizacji wewnętrznej, numerów e- maili, adresów domowych, numerów faksów);
- prowadzenie rekrutacji bez zamiaru zatrudnienia;
- aplikowanie podstawionej osoby o stanowisko bez zamiaru podjęcia pracy;
- pozorne zlecenie (np. prowadzenie negocjacji bez zamiaru podpisania umowy czy nawiązanie współpracy biznesowej jedynie w celu rozpoznania konkurencji);
- złożenie zawiadomienia o przestępstwie;
- przechwytywanie danych przesyłanych drogą elektroniczną;
- przechwytywanie informacji w cyberprzestrzeni;
- stosowanie technicznych metod pozyskiwania informacji.
Zespół Centrum Profilaktyki Biznesu zapewnia następujące usługi prawne:
- audyt ochrony aktywów informacyjnych przedsiębiorcy,
- merytoryczne przygotowanie przedsiębiorcy do stosowania ochrony prawnej związanej z tajemnicą przedsiębiorstwa (w postępowaniach o zamówienia publiczne, w sprawach karnych, w relacjach z pracownikami, współpracownikami i konkurencją),
- opracowanie wewnętrznej procedury ochrony tajemnicy przedsiębiorstwa,
- szkolenia pracowników z zakresu tajemnicy przedsiębiorstwa,
- pomoc w obsłudze incydentów bezpieczeństwa tajemnicy przedsiębiorstwa, w tym opracowania zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa,
- doradztwo w zakresie zarządzania informacjami prawnie chronionymi (tajemnica przedsiębiorstwa, tajemnica pracodawcy, dane osobowe, informacje niejawne).